Deborah Tannen (d. 7 Haziran 1945, Brooklyn, New York), Amerikalı dilbilimci ve yazar. Özellikle cinsiyetler arası iletişim konusundaki çalışmalarıyla tanınır. Georgetown Üniversitesi'nde dilbilim profesörüdür ve aynı zamanda popüler bilim kitapları yazmaktadır.
Tannen, New York'ta Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Lisans derecesini Binghamton Üniversitesi'nden İngiliz Edebiyatı alanında aldı. Ardından California Üniversitesi, Berkeley'de dilbilim alanında yüksek lisans ve doktora derecelerini tamamladı. Doktora tezi, Yunan topluluklarında konuşma tarzları üzerineydi.
Tannen, akademik kariyerine Georgetown Üniversitesi'nde başladı ve burada uzun yıllar boyunca dilbilim profesörü olarak görev yaptı. Dilbilim alanındaki çalışmaları, özellikle sözel iletişim, cinsiyetler arası iletişim, sohbet analizi ve aile içi iletişim konularına odaklanmıştır.
Akademik çalışmalarının yanı sıra, Tannen, popüler bilim alanında da önemli eserler vermiştir. Bu eserler, dilbilimsel araştırmaları geniş kitlelere ulaştırmayı amaçlamaktadır. Özellikle cinsiyetler arası iletişim konusundaki kitapları büyük ilgi görmüş ve tartışmalara yol açmıştır.
That's Not What I Meant! How Conversational Style Makes or Breaks Your Relations With Others (1986): Bu kitap, farklı iletişim tarzlarının ilişkileri nasıl etkilediğini incelemektedir.
You Just Don't Understand: Women and Men in Conversation (1990): Tannen'in en bilinen eserlerinden biridir. Kadın ve erkek iletişim tarzları arasındaki farklılıkları analiz eder ve bu farklılıkların neden olduğu yanlış anlaşılmaları açıklar. Kitap, cinsiyetler arası iletişim alanında önemli bir referans noktası haline gelmiştir.
Talking from 9 to 5: How Women's and Men's Conversational Styles Affect Who Gets Heard, Who Gets Credit, and What Gets Done at Work (1994): Bu kitap, iş hayatındaki iletişim tarzlarının cinsiyet açısından nasıl farklılaştığını ve bu farklılıkların kariyerler üzerindeki etkilerini inceler.
The Argument Culture: Moving From Debate to Dialogue (1998): Bu kitap, Amerikan toplumunda yaygın olan tartışma kültürünü eleştirir ve bunun yerine diyalog ve anlayışa dayalı bir iletişim tarzının önemini vurgular.
I Only Say This Because I Love You: How the Way We Talk Can Make or Break Family Relationships Throughout Our Lives (2001): Bu kitap, aile içi iletişimde kullanılan dilin, ilişkileri nasıl etkilediğini ve yanlış anlaşılmaları nasıl önleyebileceğimizi anlatır.
You Were Always Mom's Favorite!: Sisters in Conversation Throughout Their Lives (2009): Bu kitap, kız kardeşler arasındaki ilişkileri ve bu ilişkilerde iletişimin rolünü inceler.
Tannen'in çalışmalarının temelinde, cinsiyetler arası iletişimdeki farklılıkların, biyolojik farklılıklardan ziyade, kültürel ve sosyal öğrenme süreçlerinden kaynaklandığı fikri yatar. Ona göre, kadın ve erkek farklı iletişim "diyalektleri" öğrenirler ve bu durum, birbirlerini anlamakta zorlanmalarına neden olur.
Tannen ayrıca, iletişimde "rapor konuşması" (report talk) ve "yakınlık konuşması" (rapport talk) olarak adlandırdığı iki farklı tarzı tanımlamıştır. Erkekler genellikle bilgi verme ve statü kazanma odaklı "rapor konuşması"nı tercih ederken, kadınlar ise ilişki kurma ve yakınlık yaratma odaklı "yakınlık konuşması"nı tercih ederler.
Tannen, çalışmalarında, bu farklı iletişim tarzlarının farkında olmanın ve birbirimizi anlamaya çalışmanın, daha sağlıklı ve başarılı ilişkiler kurmanın anahtarı olduğunu vurgular. Ayrıca, tartışma kültürünün yerine diyalog kültürünü benimsemenin, toplumda daha yapıcı ve uzlaşmacı bir atmosfer yaratacağını savunur.
Tannen'in çalışmaları, cinsiyetler arası iletişim konusunda önemli katkılar sağlamış olsa da, bazı eleştirilere de maruz kalmıştır. Eleştirilerin bir kısmı, Tannen'in kadın ve erkek iletişim tarzları arasındaki farklılıkları abarttığı ve cinsiyet stereotiplerini pekiştirdiği yönündedir. Bazı eleştirmenler ise, Tannen'in kültürel ve sosyal faktörlerin rolünü yeterince vurgulamadığı ve biyolojik faktörlere daha fazla ağırlık verdiği görüşündedir.
Deborah Tannen'in çalışmaları, dilbilim, sosyoloji, psikoloji ve iletişim gibi farklı disiplinlerde önemli bir etki yaratmıştır. Cinsiyetler arası iletişim konusunda farkındalık yaratmış ve bu alanda yapılan araştırmalara yön vermiştir. Aynı zamanda, popüler bilim alanındaki eserleri sayesinde, dilbilimsel bilgilerin geniş kitlelere ulaşmasını sağlamış ve iletişimin önemi konusunda toplumsal bilinç oluşturmuştur.